ABD’den Ay’a nükleer reaktör hamlesi

Uzay çalışmalarının giderek hızlandığı günümüzde, ABD’nin 2030 yılına kadar Ay’a nükleer reaktör kurma planı öne çıkıyor. NASA, geçtiğimiz ağustos ayında 100 kilovatlık (kW) kapasiteye sahip bir reaktörün Ay’a konuşlandırılacağını açıkladı. Proje, hem teknik açıdan zorluğu hem de stratejik etkileri nedeniyle uluslararası düzeyde tartışma konusu oldu.

ÇİN VE RUSYA DA AY’DA ENERJİ SANTRALİ PLANLIYOR

ABD’nin planı, Çin ve Rusya’nın 2030’larda Ay’a enerji santrali kurma hedefleriyle doğrudan bir rekabet oluşturuyor. NASA’nın geçici direktörü Sean Duffy, Çin ve Rusya’nın ileride Ay’da “yasak bölge” ilan edebileceği uyarısında bulunarak bu projeyi stratejik açıdan kritik gördüklerini belirtti.

STRATEJİK ÖNEM VE MALİYETLER

NASA’nın eski yöneticilerinden Bhavya Lal, projeyi “tarihi bir adım” olarak değerlendirirken, başarının Manhattan Projesi’ni andıran bir devlet taahhüdü gerektirdiğini vurguladı. Lal’a göre başarı için yeterli finansman, paralel teknolojik yatırımlar, güçlü liderlik ve stratejik bir aciliyet duygusu gerekiyor. Raporlara göre programın ilk beş yılı için en az 2–3 milyar dolarlık bütçe gerektiği, ayrıca yakıt altyapısının güçlendirilmesi ve düzenleyici düzenlemelerin hayati önem taşıdığı belirtiliyor.

AY’DAKİ 28 GÜNLÜK GECE-GÜNDÜZ DÖNGÜSÜ VE ENERJİ SORUNU

Ay’da gündüz ve gece yaklaşık 14’er gün devam ettiği için, bu koşullar güneş panellerinin tek başına sürekli enerji üretmesini imkânsız hale getiriyor. Uzmanlara göre nükleer reaktörler, Ay’daki uzun gecelerin zorlu şartlarında kesintisiz enerji sunarak insanlı görevlerin güvenliği açısından hayati önem taşıyacak.

GÜNEY KUTBU: OLASI KONUŞLANMA NOKTASI

NASA’ya yakın uzmanlar, reaktörün en muhtemel yerinin Ay’ın güney kutbuna yakın bölgeler olduğunu belirtiyor. Burada Güneş ufkun üzerinde daha uzun süre kalabildiği için enerji üretimi desteklenebiliyor. Fakat engebeli yüzey yapısı ve kraterlerin gölge etkisi, ek depolama çözümleri ile nükleer yedek enerjiye duyulan ihtiyacı sürdürmeye devam ediyor.

NÜKLEER MADDELERİN UZAYA TAŞINMASI

Uzmanlar, Ay’a gönderilecek reaktörlerde uranyum yerine plütonyum kullanılabileceğini belirtiyor. Daha önceki uzay görevlerinde benzer teknolojiler kullanıldığı için risklerin yönetilebilir olduğuna dikkat çekiliyor. Buna rağmen, fırlatma esnasında yaşanabilecek bir aksaklık, radyoaktif maddelerin atmosfere yayılma riskini beraberinde getiriyor.

AY’DA SU BUZU VE GELECEK ÜS PLANLARI

Ay’ın güney kutbunda yoğun su buzu bulunduğu biliniyor. Bu su kaynağı, hem içme suyu temini hem de Mars görevleri için yakıt üretiminde kritik bir stratejik değer taşıyor. Uzman Simeon Barber’a göre, nükleer enerji altyapısı bu potansiyelin kullanılması için kritik bir temel oluşturacak.

STRATEJİK VE SEMBOLİK YARIŞ

NASA’nın bütçe kısıtlarına karşın projeyi hızlandırma çabası, ABD’nin uzayda enerji altyapısında lider olma hedefini ortaya koyuyor. Çin ve Rusya’nın projeleriyle birlikte, Ay yüzeyinde enerji santrali kurma yarışı yalnızca teknolojik değil, aynı zamanda sembolik bir üstünlük anlamı da taşıyor.

Kaynak: Manşet Haber