Birleşmiş Milletler Çevre Programı’na (UNEP) bağlı Uluslararası Kaynak Paneli, küresel ölçekte kritik minerallerin talebi, üretimi, ticareti ve finansmanına ilişkin kapsamlı bulguların yer aldığı yeni raporunu kamuoyuyla paylaştı.
“Sürdürülebilir Kalkınma için Enerji Dönüşüm Minerallerinin Sorumlu Tedarikinin Finansmanı” başlığını taşıyan rapor, temiz enerji teknolojilerinde kullanılan minerallerin çıkarılmasında şeffaf, çevreye duyarlı ve sorumlu finansman modellerinin geliştirilmesi gerektiği vurgulandı.
KÜRESEL MADEN ÇIKARIMI
Rapora göre, dünya genelinde kritik mineral çıkarımı 1970’ten bu yana beş katına çıktı.
Güneş panelleri, rüzgar türbinleri ve bataryalar gibi temiz enerji teknolojilerinde yoğun biçimde kullanılan bu mineraller, enerji dönüşümünün hız kazanmasıyla birlikte rekor seviyede talep görmeye devam ediyor.
Net sıfır hedeflerine ulaşabilmek için önümüzdeki yıllarda bu talebin daha da artacağını öngörüyor.
YEŞİL YATIRIMLAR VE GERİ DÖNÜŞÜM
UNEP, yüksek sermaye gerektiren ve riskli olan madencilik sektöründe, yatırımların sorumlu finansman anlayışıyla yapılması gerektiğini vurguladı. Geri dönüşüm hedefleri, vergi teşvikleri, eko-tasarım destekleri ve yeşil tahviller gibi uygulamaların yeni ham madde ihtiyacını azaltabileceği ifade edildi.
Devletlerin yeşil finansman mekanizmalarını güçlendirmesi ve özel sektörün bu dönüşüme katkı sunması çağrısında bulunuldu.
SÜRDÜRÜLEBİLİR MADENCİLİK İÇİN YENİ ÇERÇEVE
Rapor, şeffaflık, yerel koşullara uygun ruhsatlandırma süreçleri ve kapasite geliştirme adımlarının atılması halinde, küresel ölçekte bir sürdürülebilirlik çerçevesi oluşturulabileceğini belirtiyor. Bu yaklaşımın, çevresel ve sosyal riskleri azaltırken aynı zamanda resmî finansman kaynaklarına erişimi de kolaylaştıracağı değerlendiriliyor.
NET SIFIR İÇİN DEV YATIRIM GEREKİYOR
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) verilerine göre, 2050 yılına kadar net sıfır emisyon hedefine ulaşmak için kritik minerallerin madenciliğine yönelik yatırımların ciddi şekilde artması gerekiyor.
Bu rakamlar, 2030’da 450 milyar dolar, 2040’ta ise 800 milyar dolar seviyesine ulaşacak.
“SORUMLU MADENCİLİK ARTIK BİR ZORUNLULUK”
Uluslararası Kaynak Paneli Eş Başkanı Janez Potocnik, sürdürülebilir finansman uygulamalarının yaygınlaşmasıyla birlikte “sorumlu madencilik” anlayışının dünya genelinde standart bir uygulamaya dönüşebileceğini ifade etti. “Enerji dönüşümü için ihtiyaç duyulan mineral ve metallere yönelik artan talep, yalnızca ekonomik bir mesele değil; aynı zamanda insan haklarına ve çevreye saygılı bir kalkınma yaklaşımını zorunlu kılıyor.” dedi.
Haber Merkezi
