Yeni bir araştırma, Avrupa’nın her gün 600 futbol sahasına eşdeğer yeşil alanı kentleşme ve sanayi yatırımları nedeniyle kaybettiğini ortaya koydu. Son beş yılda yok olan doğa ve tarım alanlarının toplamı 9 bin kilometrekareye, yani Kıbrıs adasının yüzölçümüne ulaştı.
KORKUTAN DÖNÜŞÜM: YEŞİLDEN GRİYE
İngiltere merkezli The Guardian gazetesinin öncülüğünde yürütülen “Green to Grey” (Yeşilden Grile) araştırması, 2018-2023 yılları arasında Avrupa’daki yeşil alanların büyük hızla betonlaşmaya yenik düştüğünü gözler önüne koydu.
Araştırma, Avrupa’da her yıl ortalama 1.500 kilometrekarelik doğa ve tarım arazisinin yapılaşmaya dönüştüğünü ortaya çıkardı. Bu kayıpların büyük kısmı doğal yaşam alanlarından, geri kalanı ise tarım arazilerinden kaynaklanıyor.
EN BÜYÜK KAYIP TÜRKİYE’DE
Araştırmada dikkat çeken bulgulardan biri, Avrupa’daki toplam yeşil alan kaybının beşte birinin Türkiye’de yaşanması oldu. 2018–2023 arasında Türkiye’de 1.860 kilometrekarelik doğa ve tarım alanı üzerine konut, sanayi ve altyapı projeleri inşa edildi. Bu durumun biyoçeşitlilik kaybını hızlandırdığını, karbon yutak alanlarını yok ettiğini ve gıda güvenliği açısından risk oluşturduğunu ifade ediyor.
“ŞEHİRLER YEŞİL KUŞAKLARI YUTARAK BÜYÜYOR”
Leeds Üniversitesi’nden Vahşi Doğa Profesörü Steve Carver, şehirlerin kontrolsüz biçimde genişlediğine dikkat çekerek şunları söyledi:“ Kentlerimiz yeşil kuşakları ve tarım arazilerini yutarak büyüyor. Bu sadece doğayı değil, insanların sağlığını da tehdit ediyor.” Carver’a göre Avrupa’nın kentleşme politikaları, doğal alanların korunmasından çok ekonomik büyümeye odaklanıyor.
YAPILAŞMANIN DÖRTTE BİRİ KONUT VE YOLLARDAN GELİYOR
Araştırmada, yeşil alan kayıplarının yaklaşık yüzde 25’inin konut ve yol projelerinden kaynaklandığı ifade etti. Ancak, lüks turizm yatırımları ve endüstriyel genişleme projelerinin de doğal alanları geri dönülmez biçimde dönüştürdüğünü ifade ediliyor.
ALMANYA’DA TESLA GİGAFACTORY ÖRNEĞİ
Araştırma kapsamında verilen örneklerden biri, Berlin yakınlarındaki Tesla Gigafactory oldu. Fabrikanın kapasitesini artırmak amacıyla bölgede yarım milyon ağacın kesildiği, üretim kapasitesinin ise yılda 1 milyon araca çıkarıldığı aktarıldı.
Çevre örgütleri, bu tür yatırımların “yeşil enerji” adı altında yapılmasına rağmen, doğrudan ekosistem tahribatı yarattığı öne çıktı.
BİYOÇEŞİTLİLİK TEHDİT ALTINDA
Bilim insanları, yeşil alan kaybının Avrupa’nın sadece doğa dengesini değil, aynı zamanda gıda üretim kapasitesini ve su döngüsünü de tehlikeye attığını belirtiyor. Bu gidişatın karbon yutaklarının azalmasına, erozyonun artmasına ve bölgesel iklimlerin daha kurak hale gelmesine neden olabileceğin altı çizildi.
YEŞİL ALANLARIN KORUNMASI İÇİN AVRUPA’YA ÇAĞRI
Uzmanlar, Avrupa Birliği’nin 2030 hedefleri doğrultusunda doğa restorasyonu, tarım arazilerinin korunması ve şehir planlamasında yeşil kuşakların güçlendirilmesi yönünde acil adımlar atması gerektiğini ifade ediyor.
Avrupa Komisyonu’nun geçtiğimiz aylarda sunduğu “Doğa Restorasyon Yasası” tasarısı, üye ülkeleri kaybedilen doğal alanları geri kazanmaya teşvik etmeyi amaçlıyor. Ancak bazı ülkelerde sanayi lobilerinin baskısı nedeniyle tasarı hala tartışılıyor.
AVRUPA YEŞİLİNİ KAYBEDİYOR
Beş yılda Kıbrıs büyüklüğünde doğa alanı yok eden Avrupa, şehirleşme hızını yavaşlatmazsa, uzmanlara göre 2040’a kadar yaklaşık 25 bin kilometrekarelik doğal alan daha kaybedebilir. Bu da, kıtanın geleceğini şekillendiren en büyük çevresel tehditlerden biri olarak değerlendiriliyor.
Haber Merkezi
