İleri nükleer girişimi Oklo, Oak Ridge’te “Advanced Fuel Center” projesinin ilk fazı olarak özel sermayeyle finanse edilen ilk kullanılmış nükleer yakıt geri dönüşüm tesisini kuracağını açıkladı. Toplam yatırım tutarı 1,68 milyar dolar; istihdam hedefi 800’ün üzerinde. Tesis, hızlı reaktörler için yeniden yakıt üretmeyi hedefliyor.
İLK GERİ DÖNÜŞÜM TESİSİ
Oklo’nun duyurusuna göre tesis, kullanılmış nükleer yakıttan yeniden yakıt üreterek ABD’de özel sektör finansmanıyla hayata geçen ilk geri dönüşüm tesisi olacak. Şirket, projeyi Tennessee’deki geniş kapsamlı “Advanced Fuel Center” kampüsünün başlangıcı olarak nitelendiriliyor.
NİTELİKLİ İSTİHDAM
Tennessee Eyaleti Ekonomik ve Toplumsal Kalkınma Bakanlığı, projenin yaklaşık 1,7 milyar dolarlık yatırımla 800’ün üzerinde nitelikli istihdam yaratacağını ve tesisin Oak Ridge Heritage Center sahasında konumlanacağını duyurdu.
YENİ İŞ BİRLİĞİ
Oklo, Tennessee Valley Authority (TVA) ile kurumun kullanılmış yakıtının geri kazanımı ve gelecekte Oklo’nun bölgedeki santrallerinden TVA’ya enerji satışı olasılıklarını değerlendirmek üzere görüşmeler yürütüyor. Bu iş birliği hayata geçerse, ABD’de bir elektrik şirketinin modern elektrokimyasal yöntemlerle kendi kullanılmış yakıtını geri dönüştürmeyi ilk kez gündemine aldığı örneklerden biri sayılacak.
METAL YAKIT ÜRETİMİ
Şirket, geri dönüşüm tesisi için NRC ile ön başvuru (pre-application) etkileşimine geçtiğini ve lisanslama proje planını tamamladığını açıkladı. Oklo, düzenleyici onayların ardından tesisin 2030’ların başında Aurora tipi hızlı reaktörlere yönelik metal yakıt üretimine başlamasını hedefliyor.
‘SORUN’ DAN ‘KAYNAK’ A ÇEVİRMEK
Kullanılmış yakıtın yeniden işlenip yakıta dönüştürülmesi, ileri reaktörler için yerli ve dayanıklı bir tedarik zinciri oluşturmayı hedefler. Bu yaklaşım; ithalata bağımlılığı, tedarik riski ve maliyet baskılarını azaltırken, uzun vadede temiz ve sürekli güç hedefi için stratejik bir adım olarak görülüyor. Sektör yorumları, girişimin ABD’nin nükleer atığı “sorun”dan “kaynak”a çevirmeye dönük paradigmayı güçlendirebileceğini belirtiyor.
HEDEF: EKOSİSTEMİ BÜYÜTMEK
Tennessee, Nuclear Energy Fund aracılığıyla nükleer teknoloji şirketlerini eyalete çekmeyi ve üniversite/araştırma kurumlarıyla ekosistemi büyütmeyi hedefliyor. Oklo’nun bu adımı, programın desteğiyle Tennessee’de kümelenen şirketler zincirine yeni bir halka ekliyor.
MALİYET VE GÜVENLİK
Nükleer yakıt geri dönüşümü, maliyet ve güvenlik başlıkları nedeniyle tartışmalı olsa da; Oklo gibi girişimler, ileri reaktörlerin ticarileşmesiyle birlikte yakıt arzını uzun vadeli ve rekabetçi hale getirmeyi amaçlıyor. Bu hamlenin, enerji dönüşümüyle birlikte veri merkezlerinin artan talebi ve sanayideki elektrifikasyon eğilimleri çerçevesinde öne çıktığı vurgulanıyor.
Kaynak: Manşet Haber – Haber Merkezi
