Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Viyana’da düzenlenen 9. OPEC Uluslararası Semineri kapsamında önemli açıklamalarda bulundu. “Petrol Piyasaları: Enerji Güvenliği, Büyüme ve Refah” başlıklı oturumda konuşan Bayraktar, Türkiye’nin enerji vizyonunu ve gelecek planlarını paylaştı.
TEK BİR KAYNAĞA BAĞLI KALMA LÜKSÜMÜZ YOK
Enerji arz güvenliğini sağlama, dışa bağımlılığı azaltma ve karbon nötr bir ekonomi hedefi doğrultusunda çalıştıklarını belirten Bayraktar, Türkiye’nin her gün pazara 2 milyon varil petrol ve 86 milyon kişiye yetecek elektrik sağlamak zorunda olduğunu vurguladı. “Bu nedenle sadece tek bir enerji kaynağını ya da teknolojiyi tercih etme gibi bir lüksümüz yok,” dedi.
YENİLENEBİLİRDE 4 KAT BÜYÜME HEDEFİ
Bayraktar, önümüzdeki 10 yıl içerisinde Türkiye’nin güneş ve rüzgar enerjisi kapasitesini dört kat artırmayı planladıklarını açıkladı. Bu hedefin, enerjide sürdürülebilirliği sağlama açısından kritik olduğunu ifade etti.
KARADENİZ GAZI 16 MİLYON HANEYE ULAŞACAK
2020 yılında Karadeniz’de keşfedilen doğal gaz rezervlerine dikkat çeken Bayraktar, halihazırda bu kaynakla 4 milyon haneye gaz sağlandığını söyledi. 2025’te bu rakamın 8 milyona, 2028’de ise 16 milyon haneye ulaşacağını duyurdu.
NÜKLEER ENERJİYİ DIŞLAMAK MÜMKÜN DEĞİL
Enerji arz güvenliği kapsamında nükleer enerjinin önemine de değinen Bakan Bayraktar, Diyarbakır’da geleneksel olmayan yöntemlerle petrol ve gaz üretimi için dört saha belirlediklerini söyledi. “Dışa bağımlılığı azaltma hedefimiz doğrultusunda, nükleer enerjiye ‘hayır’ deme şansımız yok,” diyerek Türkiye’nin 20 gigavatlık nükleer kapasite hedefini yineledi.
ALT YAPI VE ENERJİ TİCARETİNE GÜÇLÜ VURGU
Irak-Türkiye Petrol Boru Hattı’nda günlük 1,5 milyon varil kapasiteli önemli bir potansiyele sahip olduklarını belirten Bayraktar, bu hattın yeniden faaliyete geçmesini umduklarını ifade etti. Türkiye’nin LNG altyapısıyla doğalgaz alım-satım kabiliyetini güçlendirdiğini belirterek, bir FSRU gemisinin yaz aylarında Mısır’a gönderileceğini de duyurdu.
SURİYE’YE GAZ TEDARİĞİ BAŞLIYOR
Bayraktar, çok yakında Suriye’ye doğalgaz tedarikine başlanacağını da açıklayarak, projeye Azerbaycan’ın devlet enerji şirketi SOCAR’ın ortak olabileceğini söyledi. “Bu adım, Suriye’de hayatın normalleşmesine katkı sunabilir,” dedi.
ENERJİ DİPLOMASİSİNE DEVAM
Seminer kapsamında Bakan Bayraktar; Azerbaycan Enerji Bakanı Perviz Şahbazov, Venezuela Başkan Yardımcısı ve Petrol Bakanı Delcy Rodríguez ile Irak Başbakan Yardımcısı ve Petrol Bakanı Hayyan Abdulgani ile de birebir görüşmeler gerçekleştirdi.
Yenilenebilir enerji yatırımlarını hızlandıran Çin, enerji güvenliğini artıracak dev bir projeye imza attı. Ülkenin kuzeyindeki İç Moğolistan bölgesinde yer alan Ulan Chab kentinde, dünyanın en büyük santral bağlantılı enerji depolama tesisinin temeli atıldı. Proje, Çin’in devlete bağlı inşaat ve mühendislik şirketi PowerChina tarafından yürütülüyor.
1 GW GÜÇ, 6 GWh DEPOLAMA KAPASİTESİ
Tesis tamamlandığında 1 gigavatlık (GW) enerji üretim kapasitesine ve 6 gigavat saatlik (GWh) enerji depolama alanına sahip olacak. Güneş ve rüzgâr gibi sürekliliği olmayan enerji kaynaklarından elde edilen elektrik, doğrudan üretildiği noktada depolanabilecek. Bu sayede hem arz güvenliği sağlanacak hem de şebeke üzerindeki yük dalgalanmaları minimize edilecek.
LFP BATARYA SİSTEMİ VE TEKNİK ALTYAPI
Projede lityum demir fosfat (LFP) teknolojisine sahip batarya sistemleri kullanılacak. 46,7 hektarlık geniş bir alana kurulacak tesiste, her biri 5,016 MWh kapasiteli 1.200 batarya ünitesi ile dört adet 250 MVA gücünde transformatör yer alacak. Bu sistem, üretim fazlası olduğu anlarda şebekeye destek sağlayarak sistemin istikrarlı çalışmasına katkı sunacak.
YATIRIM BEDELİ 6 MİLYAR YUAN, TAMAMLANMA SÜRESİ 6 AY
Yaklaşık 833 milyon dolara denk gelen 6 milyar yuanlık yatırımla hayata geçirilen projenin, yalnızca altı ay gibi kısa bir sürede tamamlanması hedefleniyor. Tesis, aynı bölgede kurulu bulunan 1,5 GW kapasiteli rüzgâr enerjisi üssüyle entegre çalışarak üretim sürekliliğini ve şebeke kararlılığını destekleyecek.
Proje kapsamında inşa edilecek olan 220 kilovoltluk (kV) yeni iletim hattı, tesisi bölgedeki 500 kV’luk trafo merkezine bağlayacak. Bu bağlantı sayesinde Çin’in batıdan doğuya elektrik iletiminde yaşadığı tıkanıklıklar önemli ölçüde azaltılacak. Aynı zamanda proje, geleneksel kömürlü santrallerin yük dengeleme görevini üstlenerek çevresel etkileri azaltacak.
YILLIK 1,2 MİLYON TON KARBON EMİSYONU ÖNLENECEK
Tesisin devreye girmesiyle birlikte yılda yaklaşık 1,2 milyon tonluk karbon salımının önüne geçileceği öngörülüyor. Bu sayede Çin, hem karbon nötr hedeflerine bir adım daha yaklaşacak hem de fosil yakıt bağımlılığını azaltma yönünde önemli bir ivme kazanacak.
Türkiye ile Pakistan arasında enerji alanında iş birliği
0
BEĞENDİM
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, resmi temaslarda bulunmak üzere gittiği Pakistan’da önemli açıklamalarda bulundu. Fidan, iki ülke arasında savunma, ticaret, eğitim ve enerji gibi birçok alanda iş birliğinin hızla güçlendiğini vurguladı. Enerji sektörüne özel bir parantez açan Fidan, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) ile Pakistan’ın ulusal petrol şirketleri arasında yapılan yeni anlaşma kapsamında, Pakistan açıklarında ortak petrol ve doğalgaz arama faaliyetlerine başlanacağını duyurdu. Bu adımın iki ülke açısından bir “ilk” olduğunu vurgulayan Fidan, bu iş birliğinin somut sonuçlarının önümüzdeki süreçte görüleceğini belirtti.
PETROL VE DOĞALGAZ ARAMASINDA ORTAKLIK BAŞLIYOR
Fidan, Nisan ayında imzalanan bu enerji anlaşmasının iki ülkenin uzun vadeli ortaklık vizyonunun bir parçası olduğunu belirterek, “Bu iş birliği ile şirketlerimiz Pakistan kıyılarında ortak petrol ve doğal gaz arama faaliyetlerine girişecek. Enerji alanında yapısal, kalıcı ve stratejik bir adım atmış bulunuyoruz” dedi. Ayrıca nadir elementler, madencilik ve enerji teknolojileri konusunda da teknik iş birliğinin derinleştirilmesi için çalışmaların sürdüğünü kaydetti.
TİCARET HACMİ 5 MİLYAR DOLAR HEDEFİNE KOŞUYOR
Ekonomik ilişkilerin geliştirilmesine de değinen Dışişleri Bakanı, Türkiye ile Pakistan arasındaki yıllık ticaret hacminin 5 milyar dolara çıkarılmasının hedeflendiğini ifade etti. Bu kapsamda ulaştırma, gümrük ve lojistik alanlarında somut adımlar atılmaya başlandığını belirten Fidan, mevcut hava yolu bağlantılarının etkin biçimde çalıştığını; ancak deniz, kara ve demir yolu hatlarının da güçlendirilmesi gerektiğini vurguladı.
EĞİTİM, SAVUNMA VE BÖLGESEL İŞ BİRLİĞİ
Türkiye Maarif Vakfı’nın Pakistan’da 80’in üzerinde okul işlettiğini hatırlatan Fidan, bu eğitim ağının genişletileceğini açıkladı. Savunma sanayi alanında ise iki ülke arasında yürütülen projelerin stratejik önem taşıdığını ve bu iş birliğinin önümüzdeki dönemde daha da güçlendirileceğini belirtti.
ENERJİ, BARIŞ VE DİPLOMASİ: ORTAK VİZYON
Pakistan Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Muhammed İshaq Dar ile düzenlenen ortak basın toplantısında konuşan Fidan, Türkiye’nin Pakistan’la olan kardeşlik ilişkilerinin kurumsal bir ortaklığa dönüştürülmesi gerektiğini ifade etti. Enerji, savunma ve diplomasi alanlarında yürütülen ortak mekanizmaların bunun göstergesi olduğunu belirten Fidan, Türkiye-Pakistan enerji ortaklığının sadece iki ülke için değil, bölgesel enerji dengeleri açısından da kritik öneme sahip olduğunu söyledi.
KKTC VE FİLİSTİN KONUSUNDA DESTEK MESAJLARI
Konuşmasında Pakistan’ın Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne (KKTC) verdiği desteğe teşekkür eden Fidan, Gazze’de yaşanan insani drama da dikkat çekti. İsrail’in İran’a yönelik saldırılarının uluslararası dikkati Gazze’den uzaklaştırmaması gerektiğini vurgulayan Fidan, Türkiye’nin Filistin halkının yanında olmayı sürdüreceğini belirtti.
DEĞERLENDİRME: TÜRKİYE’NİN ENERJİ DİPLOMASİSİNDE YENİ DÖNEM
Türkiye’nin enerji alanındaki dış politikası çeşitlenmeye devam ediyor. Libya, Azerbaycan, Irak ve Türkmenistan gibi ülkelerden sonra şimdi de Pakistan’la ortak deniz üstü arama faaliyetlerine girilmesi, Türkiye’nin sadece enerji tüketicisi değil aynı zamanda üretici ve yönlendirici bir aktör olma hedefinin göstergesi olarak yorumlanıyor. TPAO’nun bu hamlesi, Türk enerji şirketlerinin uluslararası alandaki etkinliğini artırma yolunda atılmış stratejik bir adım olarak değerlendiriliyor.
Sıcak hava dalgası Avrupa’da elektrik talebini zorladı
0
BEĞENDİM
Avrupa, Haziran ayının son günlerinden itibaren etkisini artırarak devam eden şiddetli sıcak hava dalgasının enerji sistemleri üzerindeki baskısını ciddi şekilde hissetti. Klimaların yoğun kullanımı ve artan soğutma ihtiyacı, birçok ülkede elektrik talebini keskin şekilde yükseltirken, elektrik fiyatları da rekor seviyelere ulaştı.
TALEPTE SERT ARTIŞ: İSPANYA’DA %14, FRANSA’DA %9, ALMANYA’DA %6
Uluslararası enerji düşünce kuruluşu Ember tarafından hazırlanan analize göre, Avrupa genelinde artan sıcaklıklar günlük elektrik tüketiminde önemli artışlara yol açtı. Termometrelerin 40 dereceyi aştığı İspanya’da 28 Haziran-1 Temmuz tarihleri arasında elektrik talebi bir önceki haftaya kıyasla yüzde 14 arttı. Benzer şekilde Fransa’da yüzde 9, Almanya’da ise yüzde 6’lık artış gözlendi.
SANTRALLERDE VERİM KAYBI YAŞANDI
Sıcaklıkların yalnızca talebi değil, arz kapasitesini de etkilediği görüldü. Özellikle soğutma sistemlerine bağımlı olan termik ve nükleer santrallerde üretim sorunları yaşandı. Fransa’da 18 nükleer santralden 17’si, nehir sularının ısınması nedeniyle üretimini azaltmak ya da tamamen durdurmak zorunda kaldı. Benzer durum Almanya ve İsviçre gibi ülkelerdeki santrallerde de gözlemlendi.
ELEKTRİK FİYATLARI ZİRVEYE TIRMANDI
Artan talep ve düşen arz dengesizliği, spot piyasalarda elektrik fiyatlarının sert yükselmesine yol açtı. 1 Temmuz akşam saatlerinde megavatsaat başına elektrik fiyatı Polonya’da 470 euro, Almanya’da 400 euro seviyesine kadar çıktı. 24 Haziran – 1 Temmuz döneminde günlük elektrik fiyatlarındaki artış oranları ise şöyleydi:
Almanya: %175
Fransa: %108
Polonya: %106
İspanya: %15
GÜNEŞ ENERJİSİ KRİTİK ROL OYNADI
Tüm bu zorluklara rağmen Avrupa elektrik sisteminin büyük bir arz krizi yaşamadan ayakta kalmasında güneş enerjisinin rolü büyük oldu. Haziran, Avrupa Birliği ülkelerinde güneşten elektrik üretiminin en yüksek seviyeye ulaştığı ay olarak kayıtlara geçti. Almanya gibi bazı ülkelerde sıcak günlerde güneş enerjisi üretimi 50 GW seviyelerine ulaştı. Bu üretim, ülkenin elektrik ihtiyacının yüzde 33 ila 39’unun güneşten karşılanmasını sağladı.
ENTERKONEKTÖR SİSTEMLER KRİZİ ÖNLEDİ
Ember’in analizine göre, ülkeler arası güçlü elektrik bağlantıları sayesinde, şebekeler aşırı yük altında dahi esnek kalabildi. Enterkonnekte sistemler, elektrik fazlası olan ülkelerin diğer ülkelere destek verebilmesini sağladı. Bu durum, arzın dengelenmesi ve kesintilerin önlenmesi açısından belirleyici oldu.
DEPOLAMA YETERSİZ, ÇÖZÜM GEREKLİ
Ember Avrupa Programı Direktörü Pawel Czyzak, “Elektrik şebekesi yüksek baskı altında testi geçti, ancak enerji depolama sistemlerimiz hâlâ yetersiz” değerlendirmesinde bulundu. Gündüz saatlerinde güneşten gelen fazla üretimin depolanamaması nedeniyle gün batımından sonra arz düşüşü yaşandı ve bu da fiyatları artırdı.
Czyzak, sıcak hava dalgalarının artık geçici bir sorun değil, kalıcı bir gerçeklik olduğuna dikkat çekerek şu önerilerde bulundu:
Talep esnekliğini artıran tarifeler
Batarya depolama sistemleri
Akıllı şebeke teknolojileri
Şebeke destekli inverter sistemleri
“En büyük fırsat, gündüz güneşten üretilen enerjiyi depolayıp, akşam klima gibi yüksek tüketimli sistemlerde kullanmak,” diyen Czyzak, bu çözümlerin gelecekte Avrupa’nın enerji güvenliği için kaçınılmaz hale geldiğini vurguladı.
Enerji sektörüne yüksek teknolojili malzeme desteği
0
BEĞENDİM
Bursa Teknik Üniversitesinde (BTÜ), enerji sektöründe kullanılan reaktörler için yüksek sıcaklıklara dayanıklı ve radyasyon altında kendini onarabilen ileri teknoloji malzemeler geliştirilecek. Proje, karbon emisyonunu artırmadan enerji üretme potansiyelinin artırılmasına da katkı sunmayı amaçlıyor.
TENMAK DESTEKLİ PROJEDE ODTÜ DE YER ALIYOR
BTÜ Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Kotan’ın yürütücülüğünü üstlendiği “Radyasyon Altında Kendini Onarabilen Karışımların Geliştirilmesi” başlıklı proje, Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu (TENMAK) tarafından destekleniyor. Projede ODTÜ’den Prof. Dr. M. Bilge Demirköz de araştırmacı olarak yer alıyor. Çalışma, 24 ay boyunca devam edecek.
REAKTÖRLER ENERJİDE STRATEJİK ALTERNATİF OLARAK ÖNE ÇIKIYOR
Prof. Dr. Kotan, Türkiye’nin artan enerji ihtiyacına dikkat çekerek mevcut kaynakların yetersiz kaldığını ifade etti. Reaktörlerin, enerji arz güvenliğini sağlamak ve dışa bağımlılığı azaltmak açısından stratejik önem taşıdığını vurgulayan Kotan, bu sistemlerin sürdürülebilir enerji ve iklim değişikliğiyle mücadelede kritik bir rol oynadığını söyledi.
PROJE, MALZEME ÖMRÜNÜ UZATMAYI HEDEFLİYOR
Yeni nesil güç reaktörlerinde kullanılan malzemelerin zamanla hasara uğradığını ve ömürlerinin kısaldığını belirten Kotan, projenin bu sorunu çözmeyi hedeflediğini ifade etti. “Malzeme teknolojileri alanında önemli bir Ar-Ge hedefini gerçekleştirmek istiyoruz” diyen Kotan, geliştirecekleri malzemelerle reaktör bileşenlerinin ömrünün artırılacağını söyledi.
REKTÖR ÇAĞLAR: PROJE, MİLLİ TEKNOLOJİ HAMLEMİZE DE HİZMET EDECEK
BTÜ Rektörü Prof. Dr. Naci Çağlar da projeyi yürüten akademisyenleri tebrik ederek, bu tür çalışmaların yalnızca bilimsel gelişime değil, aynı zamanda Türkiye’nin milli teknoloji hedeflerine de katkı sağladığını belirtti. Çağlar, “Bu proje, ülkemize ve bilim dünyasına önemli katkılar sunacak” dedi.
