Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Yönetmeliği’nde yenilenebilir enerji projelerine ilişkin önemli değişiklikler yapıldı. Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlanan yönetmelik değişikliği ile rüzgâr ve güneş enerjisi santrallerinin ÇED kapsamındaki değerlendirme kriterlerinde güncellemeye gidildi.
RÜZGÂR SANTRALLERİNDE TÜRBİN SAYISI KRİTERİ GETİRİLDİ
Yapılan düzenlemeyle, “ÇED Uygulanacak Projeler Listesi”nden tüm rüzgâr enerjisi santrallerini kapsayan ifade kaldırıldı. Bunun yerine yalnızca 15 adet ve üzeri türbin içeren rüzgâr enerji santralleri ile deniz üstü rüzgâr enerji santralleri bu kapsamda değerlendirilecek projeler listesine dahil edildi.
GÜNEŞ ENERJİSİNDE KURULU GÜÇ ŞARTI KALDIRILDI
Yönetmelikte güneş enerji santrallerine ilişkin de dikkat çeken bir değişiklik yapıldı. Daha önce 20 hektar alan ve 10 MW kurulu güç şartı aranırken, yeni düzenlemeyle yalnızca çatı ve cephe sistemleri hariç olmak üzere 25 hektar üzerindeki projeler ÇED kapsamına alındı. Bu değişiklikle kurulu güç kriteri kaldırılmış oldu.
İLETİM HATLARINDA KİLOVOLTAJ SINIRI GENİŞLETİLDİ
Listede yer alan 154 kV ve üzeri gerilimdeki iletim hatları için daha önce 15 kilometre olarak uygulanan uzunluk şartı, 50 kilometreye çıkarıldı. Bu değişiklikle birlikte daha kısa iletim hatları artık ÇED uygulamasına tabi olmayacak.
Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelik değişikliğiyle, Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Yönetmeliği’nde önemli güncellemeler yapıldı. Değişiklikler; tanım ve duyuru usullerinden, enerji ve madencilik projelerinin sınıflandırılmasına kadar geniş bir alanı kapsıyor.
HALKA DUYURU YÖNTEMLERİ GÜNCELLENDİ
Yönetmeliğin 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi yeniden tanımlanarak “askıda ilan” kavramı açıklığa kavuşturuldu. Buna göre, bir projenin ÇED sürecine ilişkin bilgiler, projenin etkileyebileceği bölgelerdeki il müdürlükleri, kaymakamlıklar ve muhtarlıklarda bulunan askı ilan yerlerinde yazılı olarak duyurulacak.
Aynı maddenin (ı) bendi de yeniden düzenlendi. Yeni tanıma göre, “çevresel etki değerlendirmesi proje alanı”, projenin ana ve yardımcı birimlerinin yer aldığı, koordinatlarla belirlenmiş alanı ifade ediyor.
ÇED SÜRECİNE DAİR İNTERNET VE ANONS DUYURUSU ŞARTI GETİRİLDİ
Yönetmeliğin 8. maddesinin dördüncü fıkrasında yapılan değişiklikle, projeye ilişkin başvuru yapıldığında ve süreç boyunca halkın görüş bildirebilmesi amacıyla internet ilanı zorunlu hale getirildi. Bakanlık ve il müdürlüklerinin resmi internet sitelerinde ilan edilecek bu süreç, aynı zamanda askıda ilan, anons ve benzeri yöntemlerle de halka duyurulacak.
EK-1 LİSTESİNE YENİ ENERJİ VE MADENCİLİK KRİTERLERİ
ÇED’e tabi projeleri tanımlayan Ek-1 listesinde aşağıdaki yeni düzenlemeler yer aldı:
Kırma, eleme, yıkama, kurutma ve cevher hazırlama tesisleri: 400.000 ton/yıl ve üzeri kapasiteli tesisler listeye eklendi.
Rüzgâr Enerji Santralleri (RES): 15 türbin ve üzeri santraller ile deniz üstü RES projeleri ÇED kapsamına alındı.
Güneş Enerji Santralleri (GES): Çatı ve cephe sistemleri hariç, 25 hektar ve üzeri alana sahip projeler için ÇED uygulanacak.
İletim Hatları: 154 kV ve üzeri gerilimde, 50 km ve üzeri sürekli uzunluktaki elektrik iletim hatları Ek-1 kapsamına girdi.
EK-2 LİSTESİNDE KAPSAM GENİŞLETİLDİ
ÇED ön incelemesine tabi projeleri kapsayan Ek-2 listesinde de kapsamlı değişikliklere gidildi. Düzenleme sonrası listeye eklenen bazı önemli maddeler şunlar oldu:
Kömür ve bitümlü madde projeleri: 50 ton/gün ve üzeri gazlaştırma ve sıvılaştırma projeleri.
Jeotermal kaynakların çıkarılması veya kullanılması: Enerji santrali kurulmadan yapılan jeotermal faaliyetler de listeye alındı.
GES projeleri: Çatı ve cephe sistemleri hariç olmak üzere, 7,5 hektar ve üzeri alan kaplayan projeler.
Baraj ve göletler: 1 milyon m³ hacmi aşan projeler.
Yer altı su kullanımı: 300.000 m³/yıl ve üzeri su çekimi ya da yer altı depolama projeleri.
Mermer ve taş işleme tesisleri: 5.000 m³/yıl kapasiteyi aşan projeler.
Jeotermal arama: Sondaj dışı (jeofizik, sismik, vb.) aramalar hariç tutulmak kaydıyla, jeotermal arama faaliyetleri.
1-15 türbin arası rüzgâr enerji santralleri: Artık ön incelemeye tabi olacak.
YATIRIMCILAR İÇİN YENİ KILAVUZ NİTELİĞİNDE
Yapılan bu kapsamlı düzenlemeler, enerji ve madencilik yatırımlarında çevresel izin süreçlerinin daha net, türüne ve kapasitesine göre farklılaşan biçimde yürütülmesini amaçlıyor. Uzmanlara göre bu değişiklikler, hem yatırımcıların sürece uyumunu kolaylaştıracak hem de çevresel etki denetimini daha etkin hale getirecek.
Haber Merkezi: Melisa Altuntaş
