Rusya’nın kuzeyindeki Murmansk şehrinde müze olarak kapılarını açan “Lenin” nükleer buzkıranı, Kuzey Kutbu’nda 30 yılı aşkın süre görev yaptıktan sonra ziyaretçilere arktik serüvenini anlatmaya sürdürüyor.
TARİHİ YOLCULUK BAŞLANGICI
Sovyetler Birliği, 1950’li yıllarda Kuzey Kutbu’ndaki Kuzey Deniz Yolunu yıl boyunca açık tutmak ve stratejik ticaret hattına dönüştürmek için yeni çözümler arıyordu. Bu hedef doğrultusunda, nükleer enerjiyle çalışacak bir buzkıran gemisinin inşa edilmesine karar verildi. 3 yıl 3 ay süren çalışmaların ardından, ülkenin kurucusunun adını taşıyan “Lenin” buzkıranı, 1957’de deneme seferlerine başladı ve 1959’da resmen hizmete girdi.
HİZMET ÖMRÜ UZADI
İlk aşamada üç reaktörle çalışan gemi, daha sonraki yıllarda yapılan modernizasyonla iki yeni reaktörle donatıldı. Bu yenilik, hem güvenliği artırdı hem de hizmet ömrünü uzattı. 134 metre uzunluğunda ve 17 bin ton ağırlığındaki Lenin, 80 bin beygir gücüne ulaşan motoruyla, yıllarca yakıt ikmali yapmadan buzlarla kaplı denizlerde seferlerini sürdürebildi. Hizmette olduğu dönemde 654 bin deniz milini aşan yolculuk yaptı ve binlerce ticari geminin güvenli geçişine destek verdi.
KÜLTÜREL MİRAS
Lenin, 1989’da aktif hizmetini sonlandırdıktan sonra hurdaya ayrılmayıp koruma altına alındı. Göreve başlamasının 50. yılına denk gelen dönemde, Murmansk’ta müze olarak ziyarete açıldı. Bugün “federal öneme sahip kültürel miras” unvanına sahip olan müze, açılışından bu yana yaklaşık 1 milyon ziyaretçiyi ağırladı.
ZİYARETÇİLERE AÇILDI
Ziyaretçiler, rehber eşliğinde geminin köprü kısmını, makine dairesini, mürettebat kamaralarını ve haberleşme odalarını gezebiliyor. Denizci kamaralarının sergi alanına dönüştürüldüğü müzede; buz kırma seslerini canlandıran multimedya uygulamaları, kutup ayısı yansımaları ve Kuzey Kutbu yaşamını anlatan görseller ziyaretçilerin ilgisini çekiyor. Ayrıca müze, okullar, üniversiteler ve uzmanlar için bir eğitim ve araştırma merkezi işlevi de görüyor; çeşitli bilimsel toplantılara ve kültürel etkinliklere ev sahipliği yapıyor.
RUSYA’NIN NÜKLEER BUZKIRAN FİLOSU
Lenin’in öncülüğünde başlayan süreç, Rusya’yı bugün dünyanın tek nükleer buzkıran filosuna sahip ülkesine dönüştürdü. Rosatom’un alt kuruluşu Atomflot bünyesinde; Arktika tipi Yamal ve 50 Let Pobedyi, Taymır tipi Taymır ve Vaygach ile Proje 22220 kapsamında inşa edilen Arktika, Sibir, Ural ve Yakutiya olmak üzere sekiz aktif buzkıran bulunuyor. Yeni inşaatlarla birlikte bu sayının artması hedefleniyor.
STRATEJİK ÖNEM
Yaklaşık 5.600 kilometre uzunluğundaki Kuzey Deniz Yolu, kışın kalın buz tabakalarıyla kaplansa da nükleer buzkıranlar sayesinde ticari gemilere yıl boyunca güvenli geçiş sağlıyor. Rusya, bu rotayı daha etkin kullanarak enerji ve maden kaynaklarına erişimi kolaylaştırmayı, aynı zamanda küresel ticarette stratejik konumunu pekiştirmeyi amaçlıyor.
Kaynak: Manşet Haber
