Avrupa, Haziran ayının son günlerinden itibaren etkisini artırarak devam eden şiddetli sıcak hava dalgasının enerji sistemleri üzerindeki baskısını ciddi şekilde hissetti. Klimaların yoğun kullanımı ve artan soğutma ihtiyacı, birçok ülkede elektrik talebini keskin şekilde yükseltirken, elektrik fiyatları da rekor seviyelere ulaştı.
TALEPTE SERT ARTIŞ: İSPANYA’DA %14, FRANSA’DA %9, ALMANYA’DA %6
Uluslararası enerji düşünce kuruluşu Ember tarafından hazırlanan analize göre, Avrupa genelinde artan sıcaklıklar günlük elektrik tüketiminde önemli artışlara yol açtı. Termometrelerin 40 dereceyi aştığı İspanya’da 28 Haziran-1 Temmuz tarihleri arasında elektrik talebi bir önceki haftaya kıyasla yüzde 14 arttı. Benzer şekilde Fransa’da yüzde 9, Almanya’da ise yüzde 6’lık artış gözlendi.
SANTRALLERDE VERİM KAYBI YAŞANDI
Sıcaklıkların yalnızca talebi değil, arz kapasitesini de etkilediği görüldü. Özellikle soğutma sistemlerine bağımlı olan termik ve nükleer santrallerde üretim sorunları yaşandı. Fransa’da 18 nükleer santralden 17’si, nehir sularının ısınması nedeniyle üretimini azaltmak ya da tamamen durdurmak zorunda kaldı. Benzer durum Almanya ve İsviçre gibi ülkelerdeki santrallerde de gözlemlendi.
ELEKTRİK FİYATLARI ZİRVEYE TIRMANDI
Artan talep ve düşen arz dengesizliği, spot piyasalarda elektrik fiyatlarının sert yükselmesine yol açtı. 1 Temmuz akşam saatlerinde megavatsaat başına elektrik fiyatı Polonya’da 470 euro, Almanya’da 400 euro seviyesine kadar çıktı. 24 Haziran – 1 Temmuz döneminde günlük elektrik fiyatlarındaki artış oranları ise şöyleydi:
Almanya: %175
Fransa: %108
Polonya: %106
İspanya: %15
GÜNEŞ ENERJİSİ KRİTİK ROL OYNADI
Tüm bu zorluklara rağmen Avrupa elektrik sisteminin büyük bir arz krizi yaşamadan ayakta kalmasında güneş enerjisinin rolü büyük oldu. Haziran, Avrupa Birliği ülkelerinde güneşten elektrik üretiminin en yüksek seviyeye ulaştığı ay olarak kayıtlara geçti. Almanya gibi bazı ülkelerde sıcak günlerde güneş enerjisi üretimi 50 GW seviyelerine ulaştı. Bu üretim, ülkenin elektrik ihtiyacının yüzde 33 ila 39’unun güneşten karşılanmasını sağladı.
ENTERKONEKTÖR SİSTEMLER KRİZİ ÖNLEDİ
Ember’in analizine göre, ülkeler arası güçlü elektrik bağlantıları sayesinde, şebekeler aşırı yük altında dahi esnek kalabildi. Enterkonnekte sistemler, elektrik fazlası olan ülkelerin diğer ülkelere destek verebilmesini sağladı. Bu durum, arzın dengelenmesi ve kesintilerin önlenmesi açısından belirleyici oldu.
DEPOLAMA YETERSİZ, ÇÖZÜM GEREKLİ
Ember Avrupa Programı Direktörü Pawel Czyzak, “Elektrik şebekesi yüksek baskı altında testi geçti, ancak enerji depolama sistemlerimiz hâlâ yetersiz” değerlendirmesinde bulundu. Gündüz saatlerinde güneşten gelen fazla üretimin depolanamaması nedeniyle gün batımından sonra arz düşüşü yaşandı ve bu da fiyatları artırdı.
Czyzak, sıcak hava dalgalarının artık geçici bir sorun değil, kalıcı bir gerçeklik olduğuna dikkat çekerek şu önerilerde bulundu:
Talep esnekliğini artıran tarifeler
Batarya depolama sistemleri
Akıllı şebeke teknolojileri
Şebeke destekli inverter sistemleri
“En büyük fırsat, gündüz güneşten üretilen enerjiyi depolayıp, akşam klima gibi yüksek tüketimli sistemlerde kullanmak,” diyen Czyzak, bu çözümlerin gelecekte Avrupa’nın enerji güvenliği için kaçınılmaz hale geldiğini vurguladı.
Kaynak: Manşet Haber – Haber Merkezi
