Yükselen enerji ihtiyacı, hızla artan şehirleşme ve kuraklık riski, dünyayı daha akıllı ve yenilikçi enerji çözümlerine yönlendiriyor. Bu kapsamda, otopark alanlarının güneş panelleriyle kaplanması — yani “solar carport” sistemleri — hem enerji üretimini artıran hem de arazi kullanımını optimize eden bir çözüm olarak öne çıkıyor.
Bu sistemler sayesinde, mevcut otoparklar gölgelik alanlara dönüşürken aynı zamanda elektrik üretimi sağlanıyor. Bu sayede karbon salımı düşerken, şehirlerin enerji altyapısına sürdürülebilir bir destek sağlanıyor.
DÜNYADAN YENİ NESİL PROJELER
Avustralya, son yıllarda “floating solar” (yüzen güneş) sistemleriyle birlikte, otoparklara entegre güneş paneli projelerinde dünyanın öncü ülkeleri arasına girdi.
Avustralya Ulusal Üniversitesi’nin (ANU) yayımladığı rapora göre, yalnızca ülke genelindeki otoparklar üzerine yerleştirilecek paneller, 12,3 gigawatt kapasite üretebilir. Bu miktar, yılda yaklaşık 34 teravatsaat (TWh) elektrik üretimine eşdeğer.
Victoria eyaletinde hayata geçirilen Batıs Illawarra Güneş Otoparkı projesi, 365 kilovatlık kurulu gücüyle 120 araçlık alanda hem gölgelik hem de enerji üretimine katkı sağlıyor. Benzer şekilde James Cook Üniversitesi kampüsünde 415 kWp kapasiteli solar carport sistemi devreye alındı.
Ayrıca, Darlington Point bölgesindeki 15 megavatlık tesis, 2026 yılına kadar 100 megavatlık kapasiteye ulaşmayı hedefliyor. Bu tür projeler, özellikle su tasarrufu, enerji üretimi ve arazi verimliliğini aynı potada birleştiren modellerin önünü açıyor.
TÜRKİYE’DE DE BENZER ADIMLAR
Türkiye’de de kamu kurumları ve özel sektör, otoparkları enerji üretim alanına dönüştürme yönünde adımlar atıyor. Ankara’daki Ankapark projesinde kurulan 10,2 megavatlık solar carport sistemi, dünyanın en büyük projelerinden biri olarak öne çıktı. Projede KACO New Energy firması invertör tedarikçisi olarak yer aldı.
Ayrıca yerli güneş enerjisi üreticilerinden CW Enerji ve ERL Solar, Türkiye genelinde sanayi tesisleri, üniversite kampüsleri ve alışveriş merkezlerinde güneş otoparkı sistemleri geliştiriyor. Bu projeler, çelik taşıyıcı sistemlerin yanı sıra entegre elektrikli araç şarj istasyonlarını da içeriyor.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı da 2025 yılı itibarıyla kamu binalarının çatılarında ve otopark alanlarında yenilenebilir enerji yatırımlarını teşvik etmeye başladı. Bu sayede, elektrik üretim kapasitesi yükselirken karbon nötr hedeflerine ulaşma yolunda önemli bir adım atılmış oluyor.
ENERJİ ÜRETİMİ VE KONFOR
Otoparklara kurulan güneş panelleri yalnızca enerji üretmekle kalmıyor, aynı zamanda araçlar için gölgelik bir alan oluşturuyor. Bu sayede araçların iç sıcaklığı düşerken, paneller de soğutucu etkiden yararlanarak daha verimli çalışıyor. Uzmanlara göre bu yöntem, geleneksel arazi sistemlerine kıyasla %5 ila %10 arasında ek verim kazancı sağlayabiliyor.
Ayrıca otopark panelleri, aşırı ısınmayı önleyerek altyapı ömrünü uzatıyor, şehir ısı adası etkisini azaltıyor ve elektrik şebekesine yakın konumuyla iletim kayıplarını minimuma indiriyor.
SÜRDÜRÜLEBİLİR ŞEHİRLERİN GELECEĞİ
Türkiye’nin 2053 Net Sıfır Emisyon hedeflerine ulaşabilmesi için solar carport projelerinin hızla yaygınlaştırılması gerektiğinin altını çiziyor. Bu sistemler, yeni arazi tahsisi gerektirmeden temiz enerji üretimini mümkün kılıyor; bu da tarım alanlarının korunmasına ve şehirlerin sürdürülebilir dönüşümüne katkı sağlıyor.
Küresel düzeyde ise ABD, Japonya, Güney Kore ve Fransa gibi ülkelerde yüzlerce otopark alanı güneş panelleriyle donatılmış durumda. Avrupa Birliği’nin “REPowerEU” stratejisi kapsamında da 2030 yılına kadar her büyük otoparkın çatı veya panel sistemine sahip olması amaçlanıyor.
YENİ NESİL ENERJİ MODELİNE DOĞRU
Otoparkların enerji santrallerine dönüşmesi, şehirlerin enerji bağımsızlığını güçlendirirken, iklim değişikliğiyle mücadelede yenilikçi bir yaklaşım olarak değerlendiriliyor. Türkiye’deki ilk projeler, Avustralya ve Avrupa’daki örneklerle birleştiğinde, “solar carport” modelinin geleceğin şehir mimarisinde kalıcı bir yer edineceğini gösteriyor.
Bu dönüşüm, sadece enerji üretiminde değil, kaynak yönetiminde, kentsel planlamada ve çevresel farkındalıkta da enerji dönüşümünde yeni bir dönemin başlangıcını simgeliyor.
Haber Merkezi
