Suriye’deki 61 yıllık Baas rejiminin devrilmesinin ardından, “Katar-Türkiye Doğal Gaz Boru Hattı”nın yeniden gündeme gelmesiyle, bölgesel istikrar ve boru hatlarının uzun vadeli projeler olması önem kazanıyor.
Suriye’deki Baas rejiminin devrilmesinin ardından, 2009’da durdurulan “Katar-Türkiye Doğal Gaz Boru Hattı”nın yeniden gündeme gelmesiyle, bölgedeki istikrar ve boru hattı geçiş güvenliği ön plana çıkıyor. Uzmanlar, hat için sağlanacak istikrar ve LNG’nin Katar için önemine dikkat çekmişti.
Katar merkezli düşünce kuruluşu Orta Doğu Küresel İlişkiler Konseyi’nde Kıdemli Orta Doğu Enerji Uzmanı Justin Dargin, LNG’de olası kapasite artışlarının 2020’lerin sonunda arz fazlası ortaya çıkarabileceğini belirterek, “Katar, fiyatlandırma yapısının cazip bulacağı bir seviyede olması halinde, uzun vadeli tedarik anlaşmalarını güvence altına almanın ve artan rekabet ortamında piyasa istikrarını sağlamanın bir yolu olarak boru hatlarını nihayetinde düşünebilir.” dedi.
Dargin, Suriye’deki yeni hükümetin Türkiye ve Körfez ülkeleriyle işbirliğini güçlendireceğini ve birçok ülkenin LNG’ye yöneldiğini belirtti. Avrupa’daki azalan gaz talebinin, Doğu Asya pazarını Katar için daha cazip hale getirdiğini ifade etti. Ayrıca, LNG arz fazlasının boru hattı projelerine yaklaşımları değiştirebileceğini vurguladı.
Dargin, Katar’ın Birleşik Arap Emirlikleri ve Umman’a gaz sağlayan Dolphin Doğal Gaz Boru Hattı’na yönelik yaklaşımının da bu değişimi yansıttığını belirtti ve şunları ekledi:
‘Başlangıçta Katar’ın çeşitlendirme stratejisinin bir parçası olsa da, ülke LNG lehine projeyi genişletmeyi sürekli olarak reddetti. Türkiye’ye uzanacak bir boru hattı Türkiye’nin bir enerji merkezi olma hedefiyle uyumlu olsa ve Avrupa’nın enerji çeşitlendirme hedeflerine fayda sağlayabilecek olsa da, şu anda Katar için bir öncelik olması pek olası değil. Bununla birlikte, rakiplerin ve yeni üreticilerin kapasite artışları nedeniyle on yılın sonunda potansiyel bir LNG arz fazlası ortaya çıkarken, Katar, fiyatlandırma yapısının cazip bulacağı bir seviyede olması halinde, uzun vadeli tedarik anlaşmalarını güvence altına almanın ve artan rekabet ortamında piyasa istikrarını sağlamanın bir yolu olarak boru hatlarını nihayetinde düşünebilir. Suriye’den geçecek bir boru hattı sadece iç istikrarı değil, aynı zamanda çıkarları çatışan çok sayıda bölgesel güç arasında işbirliğini de gerektirecektir. LNG, esnekliği, azalan maliyetleri ve farklı pazarlara erişim kabiliyeti nedeniyle tercih edilen doğal gaz taşıma yöntemi olarak ortaya çıkmış ve sabit boru hatlarının uygulanabilirliğini azaltmıştır. Katar için bir boru hattı, istikrarlı ve uzun vadeli talep garantisi gerektirmektedir ki bu da karbonsuzlaştırma politikaları nedeniyle Avrupa’nın doğal gaz tüketimi azaldıkça giderek daha belirsiz hale gelmektedir. Ayrıca, bu tür bir altyapının inşası ve uzun vadeli güvenliği, uluslararası paydaşlar arasında önemli yatırım ve işbirliği gerektirecektir. ‘
2009’da gündeme gelen Katar-Türkiye doğal gaz boru hattı projesi, teknik, ekonomik ve jeopolitik nedenlerle rafa kaldırılmıştı. Ancak, Suriye’deki Baas rejiminin devrilmesi ve küresel enerji dinamiklerindeki değişimle, proje yeniden gündeme geliyor. Katar, LNG ihracatını çeşitlendirmeyi hedeflerken, Türkiye ise enerji merkezi olma stratejisini güçlendiriyor. Avrupa’nın enerji arz güvenliği çabaları ve Doğu Akdeniz’deki rekabet, projeyi hem bölgesel hem de küresel enerji dengeleri açısından stratejik kılıyor.
News
